شانكر نكتريايي در سيب
Necteria galligena
مقدمه:
شانكر نكتريايي كه به شانكر اروپايي،شانكر سيب ، شانكر محل انشعاب و بيماري سرطان تنه و شاخه نيز مشهور است ، يكي از بيماريهاي مهم سيب در مناطق كاشت اين محصول به شمار مي رود .
اين بيماري در مناطقي كه هواي مه آلود ، دماي معتدل و به طور متوسط 100 سانتي متر باران سالانه دارد ، باعث ايجاد خسارت اقتصادي به اين محصول مي شود . به طور كلي اين بيماري در مناطقي با آب و هواي مرطوب و خنك شيوع داشته و بارانهاي مداوم تابستاني عامل موثري در بروز همه گيري مي باشد .
اين بيماري علاوه بر سيب و گلابي به درختان تبريزي ، به ، راش ، توس ، افرا و گردوي آمريكايي نيز خسارت مي زند .همچنين لازم به ذكر است كه عامل بيماري در زمان حمله به سيب موجب ايجاد نوعي بيماري ديگر ، به نام پوسيدگي چشمي نيز مي شود .
بيماري مذكور كه موجب خشك شدن و مرگ درختان جوان و شاخه ها ي درختان مسن مي شود ، در سال 1326 توسط اسفندياري در ناحيه گيلان گزارش شد .
علائم بيماري :
علائم حاصل از بيماري را مي توان علاوه بر شاخه و تنه در ميوه و كاسبرگها نيز مشاهده كرد. شانكرهاي جوان ابتدا و بيشتر در محل اتصال دمبرگ با شاخه كه همان گره است ، ايجاد شده و در آن محل باعث ايجاد فرورفتگي مي شوند. بافت گياه در محل شانكر ، آب سوخته و تيره تر از بافتهاي ديگر مي باشد. اين نواحي به مرور زمان زياد شده و موجب تشكيل حلقه هاي متحدالمركز مي شودكه اين حالت ممكن است ايجاد نشود. گاهي اوقات نيز مشاهده شده در اطراف بافتهاي آلوده ، يك پوشش پنبه اي نيز به وجود آمده است . حاشيه شانكرهاي به وجود آمده ، نامنظم است و بر اثر تركهاي موجود در پوست ، پوست برآمده مي شوند و سرانجام درخت خشك ميشود .
علائم بيماري روي ميوه به صورت پوسيدگيهاي خشك و قهوه اي ، با سطح چين دار و كمي فرورفته ظاهر مي شود . در همين زمان مي توان توده هاي سفيد پنبه اي ( ميسليوم ها ) را در نزديكي كاسبرگها مشاهده كرد.يك نكته مهم اين است كه منشاء ايجاد لكه روي ميوه عدسك مي باشد.
اين قارچ زمستان را به صورت اندامهاي قارچي بر روي شانكرهاي قديمي سپري مي كند و حشرات ، باد ، آب ، شته خوني سيب و مورچه ها نقش بسيار مهمي در انتشار آن دارند .
مبارزه:
در ارتباط با مبارزه عليه اين بيماري بايد گفت ، كنترل قطعي آن بسيار مشكل است ، زيرا همانطور كه اشاره شد ، عوامل بسياري در شيوع آن نقش دارند .اما به طور كلي رعايت كليه اصول باغباني در كليه مراحل ، سم پاشي با سموم مختلف با توجه به نظر كارشناسان منطقه و در زمان مناسب با توجه به شرايط آب و هوايي و همچنين استفاده از ارقام با حساسيت كم و در صورت وجود ، ارقام مقاوم در زمان احداث باغ و به طور كلي رعايت بهداشت باغ مي تواند تا حد زيادي در كنترل بيماري موفق بود . البته بديهي است در هر مبارزه اي ، درصد موفقيت رابطه مستقيم با حسن عملكرد باغدار در زمان مناسب و توجه وي به توصيه كارشناسان متخصص و همچنين شرايط آب و هوايي منطقه دارد . براي دريافت اطلاعات بيشتر با كارشناس گياهپزشكي كامليا ارتباط داشته باشيد.